Present Perfect – budowa, zastosowanie i ćwiczenia

Wstęp

Present Perfect najważniejsze informacjeCzas Present Perfect jest jednym z ważniejszych czasów w języku angielskim. Jego poprawne stosowanie umożliwia nam dokładne wyrażanie różnych zdarzeń i doświadczeń, które mają związek zarówno z przeszłością, jak i z teraźniejszością.

Czas Present Perfect składa się z czasownika “to have” w odpowiedniej formie (have lub has) i trzeciej formy czasownika głównego (past participle).

Jest to czas, który opisuje czynności, które rozpoczęły się w przeszłości i mają wpływ na teraźniejszość. Może być również używany do opisywania doświadczeń życiowych, które miały miejsce w przeszłości, ale mają znaczenie w chwili obecnej. Jest  to czas “na pograniczu” przeszłego i teraźniejszego, łączy przeszłość z teraźniejszością. W klasyfikacji angielskiej jest to czas teraźniejszy. 

Dowiedz się, jak budujemy zdania twierdzące, pytania i przeczenia i kiedy go używamy. Poznaj charakterystyczne określniki czasu Present Perfect.

Budowa zdań w czasie Present Perfect

Zdania twierdzące

Zdanie twierdzące (oznajmujące) w czasie Present Perfect tworzymy dodając operator have lub has (3 osoba liczby pojedynczej) + czasownik w trzeciej formie (Past Participle – imiesłów bierny).

Tak więc struktura zdania w czasie Present Perfect jest następująca:

Podmiot + have/has + czasownik w trzeciej formie czasownika (past participle) + reszta zdania. (Subject + have/has + Past Participle)

Warto zauważyć, że trzecia forma czasownika (past participle) może mieć różne formy w zależności od regularności czasownika. W przypadku czasownika regularnego, trzecią formę Past Participle tworzymy, dodając końcówkę -ed lub -d np.

podstawowe czasowniki nieregularne

grać: play – played, pracować: work – worked, kończyć: finish – finished, lubić: like – liked, mieszkać: live – lived , oglądać: watch – watched , odwiedzać: visit – visited, zaczynać: start – started , czekać: wait – waited, spojrzeć: look – looked, zarabiać: earn – earned, tańczyć: dance – danced, pomagać: help – helped, kochać: love – loved, uśmiechać się: smile – smiled, słuchać: listen – listened, gotować: cook – cooked, malować: paint – painted.

Więcej na temat czasowników regularnych oraz zestawienie czasowników regularnych z wymową znajdziesz tutaj.

Formy czasowników nieregularnych są podane w zestawieniach, trzeba się ich nauczyć na pamięć, np.

być – be – been, robić – do – done, eat – eaten, iść: go gone, dostać: get got, dawać: give given, wiedzieć, znać: know known, zaczynać: begin begun, łamać: break broken, przynosić: bring brought, budować: build built, kupować: buy bought, pisać: write written, widzieć see seen, mówić speak spoken, pić: drink – drunk, jeść: eat – eaten, czuć: feel – felt, brać: take – taken, myśleć: think – thought, wygrywać: win – won, sprzedawać: sell – sold, przychodzić: come come.

Zobacz również: Czasowniki nieregularne w tabelce z przykładami, jaka jest trzecia forma danego czasownika.

Odmiana czasownika Have – mieć po angielsku (have, has)

Przykłady zdań twierdzących 

Present Perfect budowa zdań oznajmujących

Budowa zdań twierdzących na przykładzie czasownika być (be – forma Past Participle: been), forma pełna i skrócona. I have been (I’ve been) – ja byłem, you have been (you’ve been) – ty byłeś, he has been (he’s been) – on był…

Forma pełna Forma skrócona
      I have been
      I've been
      You have been
      You've been
      He has been
      He's been
      She has been
      She's been
      It has been
      It's been
      We have been
      We've been
      You have been
      You've been
      They have been
      They've been

Hello Gramatyka angielska dla początkujących i czasy angielskie od podstaw z ćwiczeniami. Prosto wytłumaczone.

Sprawdź naszą książkę teraz!

 

Przykłady budowy zdań twierdzących na przykładzie czasowników być, spotkać, grać, gotować, iść, podróżować, sprzedać. Forma pełna i skrócona.

Forma pełna Forma skrócona
      I have been

Ja byłem

      I've been

Ja byłem

      You have met

Ty spotkałeś

      You've met

Ty spotkałeś

      He has played

On grał

      He's played

On grał

      She has cooked

Ona ugotowała

      She's cooked

Ona ugotowała

      It has gone

To odeszło

      It's gone

To odeszło

      We have travelled

My podróżowaliśmy

      We've travelled

My podróżowaliśmy

      They have sold

Oni sprzedali

      They've sold

Oni sprzedali

I have been to London. Skrót: I‘ve been to London. Byłem w Londynie.

He has finished his breakfast. Skrót: He‘s finished his breakfast. On skończył śniadanie.

We have done our homework. Skrót: We’ve done our homework. My odrobiliśmy pracę domową.

Pytania, budowa zdań pytających 

Zdanie pytające (pytanie) tworzymy przez inwersję, czyli przez przestawienie.

Have/has + podmiot + czasownik w trzeciej formie czasownika (past participle) + reszta zdania. (Have/ has +Subject + Past Participle)

Present Perfect budowa zdań pytających, czasownik być (be - been). Have I been? Czy ja byłem?, Have you  been? czy ty byłeś?, Has he has been? Czy on był?, Has she has been? Czy ona była?...

Present Perfect budowa zdań pytających, czasownik być (be – been). Have I been? Czy ja byłem?, Have you been? czy ty byłeś?, Has he has been? Czy on był?, Has she has been? Czy ona była?…

Przykłady: 

Have you been to London? Czy byłeś w Londynie?

Has he finished his breakfast? Czy on skończył śniadanie?

Have we done our homework? Czy my odrobiliśmy pracę domową?

Krótkie odpowiedzi na pytania

W krótkich odpowiedziach twierdzących używamy odpowiednio “have lub has”.

W krótkich odpowiedziach przeczących używamy odpowiednio “haven’t lub hasn’t” .

Have I bought?  Yes, I have.                 No, I haven’t.

Czy ja kupiłem? Tak (kupiłem).           Nie (nie kupiłem).

Have you bought?  Yes, you have.      No, you haven’t.

Czy ty kupiłeś?     Tak (kupiłeś).          Nie (nie kupiłeś).

Has he bought?  Yes, he has.           No, he hasn’t.

Czy on kupił? Tak (kupił). Nie (nie kupił).

Has she bought? Yes, she has.        No, she hasn’t.

Czy ona kupiła? Tak (kupiła). Nie (nie kupiła).

Has it bought?   Yes, it has.                No, it hasn’t.

Czy ono kupiło? Tak (kupiło). Nie (nie kupiło).

Have we bought? Yes, we have.           No, we haven’t.

Czy my kupiliśmy? Tak (kupiliśmy). Nie (nie kupiliśmy).

Have you bought? Yes, you have.      No, you haven’t.

Czy wy kupiliście? Tak (kupiliście). Nie (nie kupiliście).

Have they bought? Yes, they have.    No, they haven’t.

Czy oni kupili? Tak (kupili).     Nie (nie kupili).

Czy one kupiły? Tak (kupiły)   Nie (nie kupiły).

Pytania szczegółowe

Tworząc pytanie szczegółowe, wyraz pytający np. what – co, where – gdzie, who – kto,   why – dlaczego, how long – od jak dawna. stawiamy na początku zdania.

What have you done yet? Co już zrobiłeś?

Where has she been recently? Gdzie ona była ostatnio?

Who has  just cleaned the house?  Kto właśnie posprzątał dom?

How long have you known her? Od jak dawna ją znasz?

Why have you decided to visit this country? Dlaczego zdecydowałeś się odwiedzić ten kraj?

Przeczenia, budowa zdań przeczących 

Present Perfect budowa zdań przeczących, czasownik być (be - been)

Present Perfect budowa zdań przeczących, czasownik być (be – been), I haven’t been ja nie byłem, you haven’t been ty nie byłeś, he hasn’t been on nie był, she hasn’t been ona nie była…

Zdanie przeczące (przeczenie) tworzymy dodając do operatora have lub has (3 osoba liczby pojedynczej)  not, czyli haven’t / hasn’t i czasownik w trzeciej formie (Past Participle).

Subject + have not (haven’t)/ has not (hasn’t) + Past Participle

Pełna forma: 

      have not
      has not

Forma skrócona: 

      haven't
      hasn't

Przykłady:

I have not been to London. Skrót: I haven’t been to London. Ja nie byłem w Londynie.

He has not finished his breakfast. Skrót: He hasn’t finished his breakfast. On nie skończył śniadania.

We have not done our homework. Skrót: We haven’t done our homework. My nie odrobiliśmy pracy domowej.

 

Budowa zdań – zestawienie

Present Perfect budowa zdań

Present Perfect. Zdania twierdzące, pytające i przeczące na przykładzie czasowników regularnych: live – mieszkać (lived), visit – odwiedzać (visited) i nieregularnych: see – widzieć (seen), buy – kupować (bought).

Zdania oznajmujące Zdania pytające Zdania przeczące
I have gone. Ja poszedłem Have I gone? Czy ja poszedłem? I haven’t gone. Ja nie poszedłem.
You have met. Ty spotkałeś. Have you met? Czy ty spotkałeś? You haven’t met. Ty nie spotykałeś.
He has played. On grał. Has he played? Czy on grał? He hasn’t played. On nie grał.
She has cooked Ona ugotowała. Has she cooked? Czy ona ugotowała? She hasn’t cooked. Ona nie ugotowała.
It has been To było. Has it been? Czy to było? It hasn’t been. To nie było.
We have travelled. My podróżowaliśmy. Have we travelled? Czy my podróżowaliśmy? We haven’t travelled My nie podróżowaliśmy
You have watched. Wy oglądaliście. Have you watched? Czy wy oglądaliście? You haven’t watched. Wy nie oglądaliście.
They have sold. Oni sprzedali, one sprzedały. Have they sold? Czy oni sprzedali/czy one sprzedały? They haven’t sold. Oni nie sprzedali/one nie sprzedały.

Zdania twierdzące (oznajmujące)

I have cleaned my room. Posprzątałem swój pokój.

You have seen a ghost. Ty widziałeś ducha.

He has opened the letter. On otworzył list.

She has been to the USA. Ona była w USA.

Zdania pytające

present perfect tense budowa zdań helloangielski.plHave you watched TV today? Czy oglądałeś dzisiaj TV?

Has he played computer games? Czy on grał w gry komputerowe?

Has she paid the bills? Czy ona opłaciła rachunki?

Have they visited the castle? Czy oni zwiedzili zamek?

Zdania przeczące

You haven’t eaten your sandwich. Ty nie zjadłeś kanapki.

She hasn’t cleaned her room. Ona nie posprzątała pokoju.

He hasn’t lost his key. On nie zgubił swojego klucza.

They haven’t sold the house. Oni nie sprzedali domu.

 

Zastosowanie

Present Perfect zastosowanie

Czasu Present Perfect (Simple) używamy:

gdy czynność miała miejsce w przeszłości, a jej skutki są odczuwalne i mają znaczenie teraz np.

      My brother has broken his leg.
Mój brat złamał nogę. (i nie może teraz chodzić)

      I haven't done my homework.
Nie odrobiłem pracy domowej. (z powodu jej braku teraz dostanę jedynkę)

      It has stopped raining.
Przestał padać deszcz. (ponieważ przestało padać, teraz możemy wyjść na spacer)

Zdarzenie miało miejsce w przeszłości, ale skutki tego zdarzenia są odczuwalne teraz. Mój brat ma złamaną nogę i nie może chodzić. Nie interesuje nas, kiedy zdarzenie miało miejsce, lecz jego konsekwencje w chwili obecnej.

gdy czynność trwa od pewnego momentu w przeszłości do chwili obecnej np.

      I have lived in Poland for ten years.
Mieszkam w Polsce od dziesięciu lat.

      Mary has been here since Monday.
Mary jest tutaj od poniedziałku.

      How long have you known Ben?
Od jak dawna znasz Bena?

Zdania w czasie Present Perfect dotyczące sytuacji, która rozpoczęła się w przeszłości i trwa do chwili obecnej, często tłumaczymy na język polski za pomocą czasu teraźniejszego np. My brother has been ill for two weeks. Mój brat jest chory od dwóch tygodni.

Zdania, dotyczące sytuacji, która miała miejsce w przeszłości, tłumaczymy na język polski za pomocą czasu przeszłego np. I have just met your sister. Właśnie spotkałem twoją siostrę.

 

Charakterystyczne określenia czasu

Cechą czasu Present Perfect w języku angielskim jest możliwość wyrażenia, że coś wydarzyło się w przeszłości, ale ma związek z teraźniejszością.

Aby jeszcze dokładniej określić czas wydarzenia, często używamy określników czasu, które wskazują na to, kiedy dokładnie miało miejsce dane zdarzenie. Oto one:

for since

present perfect kiedy For

Present Perfect. Charakterystyczne określenia czasu: for np. for ten minutes – od dziesięciu minut, for two hours – od dwóch godzin, for five days – od pięciu dniu.

for + okres czasu – od jakiegoś okresu czasu. Określa czas trwania czynności do chwili obecnej np. for twenty minutes – od dwudziestu minut

      for two hours
od dwóch godzin

      for five days
od pięciu dni

      for seven weeks
od siedmiu tygodni

      for nine months
od dziewięciu miesięcy

      for two years
od dwóch lat

      for centuries
od wieków

      for a long time
od dawna

I have lived here for three years. Mieszkam tutaj od trzech lat.

Chris has worked in the bank for six months. Chris pracuje w banku od sześciu miesięcy.

since + moment w przeszłości – od jakieś momentu w przeszłości. Odnosi się do momentu, w którym rozpoczęła się dana czynność. np.

Present Perfect. Charakterystyczne określenia czasu: since np. since five o'clock - od godziny piątej.

Present Perfect. Charakterystyczne określenia czasu: since np. since five o’clock – od godziny piątej, since yesterday – od wczoraj, since Monday – od poniedziałku.

      since five o'clock
od godziny piątej

      since I got up
od kiedy wstałem

      since yesterday
od wczoraj

      since Monday
od poniedziałku

      since June
od czerwca

      since Christmas
od Świąt Bożego Narodzenia

      since I was a child
od kiedy byłem dzieckiem

      since 1999
od 1999

I have known you since Monday. Znam cię od poniedziałku.

She has been here since seven o’clock. Ona jest tutaj od siódmej.

      so far
do tej pory

So far I have read ten pages. Do tej pory przeczytałem dziesięć stron.

I haven’t done it so far. Nie zrobiłem tego do tej pory.

      just
właśnie (zazwyczaj używamy w zdaniach twierdzących)

We have just sent an email. Właśnie wysłaliśmy e-maila.

My uncle has just bought the new house. Mój wujek właśnie kupił nowy dom.

Zestaw Hello z CD do łatwej i szybkiej nauki języka angielskiego

Zestaw Hello z CD do łatwej i szybkiej nauki języka angielskiego

      already
już (zazwyczaj używamy w zdaniach twierdzących)

I have already had dinner. Ja już zjadłem obiad.

We have already seen the museum. My już widzieliśmy muzeum.

      yet
już, jeszcze nie (zazwyczaj używamy w zdaniach pytających i przeczących)

Have you left the office yet? Czy już wyszedłeś z biura?

I haven’t done the exercise yet. Jeszcze nie zrobiłem ćwiczenia.

      ever
kiedykowiek

Have you ever eaten wasabi? Czy kiedykolwiek jadłeś wasabi?

Has she ever been to Paris? Czy ona kiedykolwiek była w Paryżu?

      never
nigdy

I have never been to Thailand. Ja nigdy nie byłem w Tajlandii.

Mary has never seen a ghost. Mary nigdy nie widziała ducha.

      up till now
do tej pory

Up till now I have cleaned two windows. Do tej pory umyłem dwa okna.

Up till now we have visited one tower. Do tej pory zwiedziliśmy jedną wieżę.

      up to the present
do chwili obecnej

Up to the present I have been fine. Do chwili obecnej czuję się dobrze.

Up to the present my aunt has eaten two cakes. Do chwili obecnej moja ciocia zjadła dwa ciastka.

Present Perfect. Określniki czasu.

Present Perfect. Określniki czasu.

      today
dzisiaj

Have you done the shopping today? Czy zrobiłeś dzisiaj zakupy?

I haven’t washed the car today. Dzisiaj nie umyłem samochodu.

      this morning
tego ranka

      this year
tego roku

      this month
tego miesiąca

Have you had breakfast this morning? Czy dziś rano zjadłeś śniadanie?

This month we haven’t been to the cinema. W tym miesiącu nie byliśmy w kinie.

      lately
ostatnio

      recently
ostatnio

Have you seen my brother lately? Czy widziałeś ostatnio mojego brata?

I haven’t called her lately. Ostatnio do niej nie dzwoniłem.

 

Pytania i odpowiedzi 

1. Kiedy używamy have kiedy has w Present Perfect?

W czasie Present Perfect używamy “have” dla I, you, we, they oraz “has” dla he, she, it.

Przykłady: Mary has just bought a new car. (Mary właśnie kupiła nowy samochód.) 

Mike and Mandy have already passed their exams.  (Mike i Mandy już zdali egzaminy.) Sprawdź: budowa zdań w Present Perfect 

2. Czy Present Perfect zawsze wymaga określenia czasu?

Nie, Present Perfect często odnosi się do czynności, które miały miejsce w nieokreślonym czasie w przeszłości.

Przykład: I have read that book. (Przeczytałem tę książkę.)

3. Jakie są najczęstsze wyrażenia czasowe używane z Present Perfect?

Niektóre z nich to: “just”, “already”, “yet”, “ever”, “never”, “for”, “since”. Przeczytaj więcej o wyrażeniach czasowych.

4. Jak różni się użycie “for” od “since”?

“For” używamy do określenia długości trwania czynności, natomiast “since” wskazuje moment rozpoczęcia czynności w przeszłości.

Przykład: I have lived here for 10 years. (Mieszkam tutaj od 10 lat.) vs. I have lived here since 2013. (Mieszkam tutaj od 2013 roku.) Sprawdź więcej przykładów użycia “for” i since”

5. Czy Present Perfect jest używany w amerykańskim i brytyjskim angielskim w taki sam sposób?

Istnieją pewne różnice w użyciu między angielskim amerykańskim a brytyjskim. W niektórych sytuacjach osoby mówiące amerykańskim angielskim mogą preferować Past Simple tam, gdzie osoby mówiące brytyjskim angielskim użyją Present Perfect.

6. Czy mogę używać Present Perfect Continuous zamiast Present Perfect Simple?

Tak, ale zależy to od kontekstu. Present Perfect Continuous skupia się na trwaniu czynności, podczas gdy Present Perfect Simple może skupiać się na rezultacie czynności. Sprawdź również: Porównanie czasów Present Perfect i Present Perfect Continuous

7. Czym się różni Present Perfect od Past Simple?

czym się różni Present Perfect od Past SimplePresent Perfect opisuje czynności, które miały miejsce w przeszłości a ich skutki są odczuwalne i mają znaczenie teraz.

Przykład: I have just bought a new mobile phone. Właśnie kupiłem nowy telefon komórkowy. (właśnie kupiłem telefon, interesuje nas rezultat zakupu teraz)

Czas Past Simple opisuje czynności,  które miały miejsce i zostały zakończone w pewnym określonym czasie w przeszłości

Przykład: I bought a new mobile phone last week. Kupiłem nowy telefon komórkowy w ubiegłym tygodniu. (czynność miała miejsce w przeszłości)

Sprawdź również: Porównanie czasów Present Perfect i Past Simple

8. Kiedy używamy been a kiedy gone?

Been (trzecia forma czasownika be – być) oznacza, że ktoś gdzieś był, ale już wrócił.
Gone (trzecia forma od go – iść, jechać) oznacza, że ktoś gdzieś poszedł lub pojechał i jeszcze tam jest, nie wrócił.

Przykłady zdań: 
I have been to Paris twice. Byłem w Paryżu dwa razy. (Byłem ale już wróciłem).
Where is Kate? She has gone shopping. Gdzie jest Kate? Poszła na zakupy. (Poszła i jeszcze jest na zakupach, nie wróciła)

Przeczytaj również: 

Czasy teraźniejsze w języku angielskim – jak poprawnie używać Present Simple, Present Continuous, Present Perfect i Present Perfect Continuous

Czasy przeszłe w języku angielskim – budowa, zastosowanie i przykłady

Błędy do uniknięcia: Jak poprawnie używać Present Perfect

Czas Present Perfect w języku angielskim jest jednym z tych, które często sprawiają trudności uczącym się. Wiele osób popełnia błędy, które mogą prowadzić do nieporozumień.

Poniżej przedstawiamy listę typowych błędów oraz sposoby na ich uniknięcie.

  1. Błąd: Używanie Past Simple zamiast Present Perfect, kiedy mówimy o czynnościach, które miały miejsce w nieokreślonym czasie w przeszłości.

Przykład błędu: I saw this film.

Poprawne zdanie: I have seen this film.

Wyjaśnienie: Używamy Present Perfect, gdy mówimy o doświadczeniach lub czynnościach, które miały miejsce w nieokreślonym czasie w przeszłości.

2. Błąd: Używanie konkretnego czasu z Present Perfect.

Przykład błędu: I have met my best friend yesterday.

Poprawne zdanie: I met my best friend yesterday.

Wyjaśnienie: Jeśli podajemy konkretny czas, kiedy coś się wydarzyło, powinniśmy używać Past Simple.

3. Błąd: Źle dobrany operator (have/has).

Przykład błędu: Mary have visited Paris.

Poprawne zdanie: Mary has visited Paris. 

Wyjaśnienie: Używamy “has” z trzecią osobą liczby pojedynczej (he, she, it) i “have” z pozostałymi osobami.

4. Błąd: Nieprawidłowa forma czasownika po operatorze.

Przykład błędu: My parents have went to the cinema.

Poprawne zdanie: My parents have gone to the cinema.

Wyjaśnienie: Po “have/has” używamy trzeciej formy czasownika (Past Participle).

5. Błąd: Używanie Present Perfect z wyrażeniami czasowymi typowymi dla Past Simple.

Przykład błędu: I have seen Chris  last week.

Poprawne zdanie: I saw Chris last week.

Wyjaśnienie: Wyrażenia takie jak “last week”, “in 2010”, “yesterday” wymagają użycia Past Simple.

Podsumowując, kluczem jest zrozumienie specyfiki czasu oraz różnic między nim a innymi czasami.

Zachęcamy do rozwiązywania poniższych ćwiczeń i zapoznania się z kolejnymi artykułami na temat czasów angielskich

 

Ćwiczenia Present Perfect

Present Perfect. Ćwiczenie. Budowa zdań twierdzących, pytających i przeczących. Wybierz właściwą formę.

Present Perfect. Ćwiczenie. Budowa zdań twierdzących i przeczących. Wpisz właściwą formę.

For, since. ćwiczenie. Wybierz właściwe określenie w zdaniu Present Perfect.

Present Perfect: yet, just, already, ever, never. Ćwiczenie. Wybierz poprawne określenie w zdaniu.

Ćwiczenie Present Perfect. Czasowniki nieregularne trzecia forma Past Participle  część 1. Wpisz poprawną formę czasownika.

Ćwiczenie. Present Perfect. Czasowniki nieregularne trzecia forma Past Participle  część 2. Wpisz poprawną formę czasownika.

Present Perfect vs Past Simple. Ćwiczenie 1. Wybierz poprawną formę.

Present Perfect vs Past Simple. Ćwiczenie 2. Zaznacz poprawne zdanie. 

Present Perfect vs Past Simple. Ćwiczenie 3. Zaznacz poprawne uzupełnienie zdania. 

Present Perfect vs Past Simple. Ćwiczenie 4. Zaznacz poprawne zdanie. 

Present Perfect vs Past Simple. Ćwiczenie 5. Wybierz poprawną formę.

Present Perfect (Simple) vs Present Perfect Continuous. Ćwiczenie 1 na porównanie czasów. Wybierz poprawną formę.

Present Perfect (Simple) vs Present Perfect Continuous. Ćwiczenie 2. Wybierz poprawną formę.

Present Perfect (Simple) vs Present Perfect Continuous. Ćwiczenie 3. Zaznacz poprawną formę.

Present Perfect (Simple) vs Present Perfect Continuous. Ćwiczenie 4. Zaznacz poprawne formy w zestawie zdań.

 

Zobacz także: