Conditionals – tryby warunkowe. 0, 1, 2, 3 okres warunkowy
Conditional sentences – zdania warunkowe opisują sytuacje, w którym spełnienie określonego warunku powoduje pewien rezultat. W języku angielskim istnieją następujące rodzaje takich zdań: tryb warunkowy zerowy (zero conditional), tryb warunkowy pierwszy (first conditional), tryb warunkowy drugi (second conditional), tryb warunkowy trzeci (third conditional), tryby warunkowe mieszane (mixed conditionals).
Tryb warunkowy zerowy (zero conditional)
Tryb warunkowy zerowy (zero conditional): If X happens, Y happens. Jeśli staje się X, zawsze staje się Y.
Tryb warunkowy o stosujemy do sytuacji i faktów, które są zawsze prawdziwe. Zarówno w zdaniu podrzędnym, jak i nadrzędnym używamy czasu teraźniejszego Present Simple. (więcej o czasie Present Simple).
If I get a headache I take an aspirin. Jeżeli rozboli mnie głowa biorę aspirynę.
Hello Gramatyka angielska dla początkujących i czasy angielskie od podstaw z ćwiczeniami. Prosto wytłumaczone.
Sytuacja jest zawsze prawdziwa. Zdanie z if Present Simple, zdanie główne Present Simple.
If you heat ice, it melts. Jeśli podgrzejesz lód, stopi się.
If you add three and two, you get five. Jeżeli dodasz trzy do dwóch, otrzymasz pięć.
If you mix red and blue, you get violet. Jeśli zmieszasz czerwony i niebieski, otrzymasz fiolet.
Słowo if – jeżeli, jeśli możemy zastąpić słowem when – kiedy.
When I feel happy, I sing my favourite song. Kiedy jestem szczęśliwa, śpiewam moją ulubioną piosenką.
Tryb warunkowy pierwszy (first conditional)
Tryb warunkowy pierwszy (first conditional): If X happens, Y will happen. Jeśli stanie się X, to stanie się Y.
Tryb warunkowy pierwszy stosujemy do sytuacji, która może zaistnieć w przyszłości, jeżeli zostanie spełniony określony warunek. Czasownik w zdaniu podrzędnym (zawierający słowo if) występuje w czasie teraźniejszym Present Simple, a czasownik w zdaniu nadrzędnym w czasie przyszłym Future Simple. (więcej o czasie Future Simple).
If the weather is fine, I will go for a walk. Jeżeli będzie ładna pogoda, pójdę na spacer.
Sytuacja może zaistnieć, jeżeli zostanie spełniony warunek. Zdanie z if Present Simple, zdanie główne Future Simple (will + pierwsza forma czasownika).
W zdaniu nadrzędnym, zamiast formy czasu przyszłego Future Simple, można użyć czasowników can (móc, potrafić), may, might, should lub trybu rozkazującego.
Pierwszy tryb warunkowy – budowa i przykłady zdań
| IF | PRESENT SIMPLE | FUTURE SIMPLE (can, may, might, should, tryb rozkazujący) |
| If Jeżeli, jeśli |
I find your book, Znajdę twoją książkę, we don’t hurry, nie pośpieszymy się, I don’t feel well, nie będę dobrze się czuł, you are late, spóźnisz się, you are thirsty, jesteś spragniony, you have some problems, masz jakieś problemy, |
I will let you know. dam ci znać. we will be late. to spóźnimy się. I might stay at home. być może zostanę w domu. I can wait for you. zaczekam na ciebie. have some water. napij się wody. you should talk to me. powinieneś ze mną porozmawiać. |
Zdanie nadrzędne może występować przed zdaniem podrzędnym.
| Future Simple (can , may, might, should, tryb rozkazujący) | IF | PRESENT SIMPLE |
|
You will pass your exams Zdasz egzaminy
I can uderstand you Zrozumiem cię
She might buy a new dress Ona może kupi nową sukienkę
Go home Idź do domu
You should see a doctor Powinieneś zobaczyć się z lekarzem |
IF jeżeli, jeśli |
you study every day. będziesz się uczył każdego dnia.
you speak slowly and clearly. będziesz mówił wolno i wyraźnie.
she goes shopping. pójdzie na zakupy.
you are very tired. jesteś bardzo zmęczony.
you have a rash. masz wysypkę. |
W zdaniu podrzędnym zamiast Present Simple, może wystąpić Present Continuous lub Present Perfect.
If you are looking for the boss, he will be in his office at nine. Jeśli szukasz szefa, będzie on w swoim biurze o dziewiątej.
If you have never been to Paris, you should go there one day. Jeśli nigdy nie byłeś w Paryżu, powinieneś tam kiedyś pojechać.
Pierwszy tryb warunkowy – pytania: budowa i przykłady
Przykłady pytań w pierwszym trybie warunkowym
| Zaimek pytający | Future Simple | IF | Present Simple |
|
What Co
Where Gdzie
How Jak |
will you do zrobisz
will you go pójdziesz
will you get to school dostaniesz się do szkoly |
IF jeżeli, jeśli |
you fail your exams? oblejesz egzaminy?
don’t stay with us? nie zatrzymasz się u nas?
miss the bus? spóźnisz się na autobus? |
Pierwszy tryb warunkowy – krótkie odpowiedzi na pytania
| Przykłady pytań i krótkich odpowiedzi w pierwszym trybie warunkowym (First Conditional) | |||||
|
Tryb warunkowy drugi (second conditional)
Tryb warunkowy drugi (second conditional): If X happened, Y would happen. Gdyby stało się X, stałoby się Y.
Tryb warunkowy drugi stosujemy do sytuacji, która może zaistnieć w przyszłości, jeżeli zostanie spełniony określony warunek. Jest to jednak sytuacja mało prawdopodobna lub niemożliwa w chwili obecnej. Czasownik w zdaniu podrzędnym (zawierający słowo if) występuje w czasie przeszłym Past Simple (więcej o czasie Past Simple), a czasownik w zdaniu nadrzędnym would + pierwsza forma czasownika.
Skrótem od would jest ‘d.
If I won the lottery, I would buy (I’d buy) a a new car. Jeżeli wygram na loterii, kupię nowy samochód.
Sytuacja może zaistnieć, jeżeli zostanie spełniony warunek, jest to jednak mało prawdopodobne.
Zdanie z if Past Simple, zdanie główne would + pierwsza forma czasownika. W zdaniu nadrzędnym zamiast would, możemy użyć form could, might lub should.
W okresie warunkowym drugiego typu po If w przypadku czasownika być, were stosujemy również po I, he, she, it.
Were (zamiast was) , stosujemy, gdy mówimy o czymś, co nie jest prawdą i jest niemożliwe to spełnienia.
If I were you, I’d… Gdybym był na twoim miejscu… (gdybym był tobą)
Drugi tryb warunkowy – budowa i przykłady zdań
| IF | PAST SIMPLE | WOULD (could, might, should) + pierwsza forma czasownika |
|
IF
|
I had more money, I Gdybym miał więcej pieniędzy,
I were you, I Na twoim miejscu,
she had problems, she Gdyby ona miała problemy,
we didn’t go to school, we Gdybybyśmy nie poszli do szkoły, |
would buy a new computer. kupiłbym nowy komputer.
would join basketball team. dołączyłbym do drużyny koszykówki.
would tell us. powiedziałaby nam.
might go to the beach. moglibyśmy pójść na plażę. |
Zdanie nadrzędne może występować przed zdaniem podrzędnym.
| WOULD (could, might, should) + pierwsza forma czasownika | IF | PAST SIMPLE |
|
I would learn English fast Nauczyłbym się szybko angielskiego,
I could buy some new clothes Mógłbym kupić nową odzież,
We would give you a lift Podwieźlibyśmy cię,
John would have more money John miałby więcej pieniędzy, |
IF |
I went to England. gdybym pojechał do Anglii.
I had some money. gdybym miał trochę pieniędzy.
we had a car. gdybyśmy mieli samochód.
he worked harder. gdyby ciężej pracował. |
Drugi tryb warunkowy – pytania: budowa i przykłady
| Zaimek pytający | WOULD (could, might, should) | IF | Past Simple |
| What
Co
Where Gdzie
How Jak |
would you do
byś zrobiła,
would you go być pojechał,
could she lose weight ona mogła schudnąć, |
IF | you were a pincess?
gdybyś była księżniczką?
you didn’t work? gdybyś nie pracował?
she ate cakes and sweets? jeżeli jadła ciastka i słodycze? |
Drugi tryb warunkowy – krótkie odpowiedzi na pytania
| Pytanie | Odpowiedź |
|
Would you be happier if you won the lottery? Czy byłbyś szczęśliwszy, gdybyś wygrał na loterii?
If you had more time, could you do some shopping? Gdybyś miał więcej czasu, czy mógłbyś zrobić zakupy?
Would you go jogging if it was colder? Czy poszedłbyś pobiegać, gdyby było chłodniej? |
Yes, I would. Tak (byłbym).
Yes, I could. Tak. (mógłbym).
No, I wouldn’t. Nie. (nie poszedłbym). |
Tryb warunkowy trzeci (third conditional)
Tryb warunkowy trzeci (third conditional): If X had happened, Y would have happened. Gdyby tylko stało się X (ale się nie stało), stałoby się Y.
If I had gone to the party yesterday, I would have met Susan. Gdybym poszedł na przyjęcie wczoraj, spotkałbym Susan.
Sytuacja mogła by mieć miejsce w przeszłości, gdyby został spełniony warunek w przeszłości.
Zdanie z if Past Perfect (więcej o czasie Past Perfect), zdanie główne would have + Past Participle (trzecia forma czasownika). W zdaniu nadrzędnym zamiast would, możemy użyć form could, might, should.
Trzeci tryb warunkowy – budowa i przykłady zdań
| IF | PAST PERFECT | WOULD (could, might, should) HAVE + Past Participle (trzecia forma czasownika) |
| IF |
I had known your phone number, I Gdybym znał twój numer telefonu
we had known about it earlier, we Gdybyśmy wiedzieli o tym wcześniej,
she hadn’t bought the tickets last week, she Gdyby ona nie kupiła biletów w ubiegłym tygodniu,
they had left earlier, they Gdyby oni wyszli wcześniej, |
would have phoned you yesterday. zadzwoniłbym do ciebie wczoraj.
would have asked for help. poprosilibyśmy o pomoc.
couldn’t have had a discount. nie mogłaby mieć zniżnki.
wouldn’t have missed the train. nie spóźniliby się na pociąg. |
Zdanie nadrzędne może występować przed zdaniem podrzędnym.
| WOULD (could, might, should) HAVE + Past Participle (trzecia forma czasownika) | IF | PAST PERFECT |
|
I would have bought you a gift Kupiłbym ci prezent,
We could have gone to the beach Moglibyśmy pójść na plażę,
We would have explained it Wyjaśnilibyśmy to,
John would have given you more money John dałby ci więcej pieniędzy, |
IF |
I had known it was your birthday. gdybym wiedział, że były twoje urodziny.
it had been warm last Saturday. gdyby było ciepło w ubiegłą niedzielę.
we had had more time yesterday. gdybyśmy mieli więcej czasu wczoraj.
he hadn’t bought a car last week. gdyby nie kupil samochodu w ubiegłym tygodniu. |
Tryby warunkowe mieszane (mixed conditionals)
W trybach warunkowych mieszanych (mixed conditionals) najczęściej występuje połączenie trybu II oraz III.
Oto często stosowane warianty:
If X happened, Y would have happened. Gdyby stało się X (w teraźniejszości), stałoby się Y (w przeszłości).
| IF | PAST SIMPLE (teraźniejszość) | WOULD (could, might, should) HAVE + Past Participle (trzecia forma czasownika) (przeszłość) |
| IF |
I were you, Na twoim miejscu,
you spoke English very well, Gdybyś mówił po angielsku bardzo dobrze,
we lived in the same town, Gdybyśmy mieszkali w tym samym mieście, |
I would have gone to the party last Saturday. poszedłbym na przyjęcie w ubiegłą sobotę.
you could have got the job yesterday. mógłbyś dostać pracę wczoraj.
we might have spent weekends together. moglibyśmy spędzać weekendy razem. |
If X had happened, Y would happen. Gdyby tylko stało się X (ale się nie stało) w przeszłości, stałoby się Y (w teraźniejszości).
| IF | PAST PERFECT (przeszłość) | WOULD (could, might, should) + pierwsza forma czasownika teraźniejszość) |
| IF |
I had studied English at school gdybym uczył się angielskiego w szkole,
you hadn’t spent so much money last week, Gdybyś nie wydał tak dużo pieniędzy w ubiegłym tygodniu,
we had booked a table at the restaurant yesterday, Gdybyśmy zarezerwowali stolik w restauracji wczoraj, |
I would speak it fluently now. mówiłbym płynnie teraz.
you could go on holiday. mógłbyś pojechać na wakacje.
we wouldn’t wait so long today. nie czekalibyśmy tak długo dzisiaj. |
Conditionals. Często zadawane pytania
Różnica między trybami warunkowymi wiąże się ze stopniem prawdopodobieństwa wystąpienia warunku.
Tryb warunkowy zerowy (zero conditional) – sytuacje lub fakty są zawsze prawdziwe.
Zdanie z if Present Simple, zdanie główne Present Simple.
Tryb warunkowy pierwszy (first conditional) – zdarzenie jest bardzo prawdopodobne.
Zdanie z if Present Simple, zdanie główne Future Simple (will + pierwsza forma czasownika).
Tryb warunkowy drugi (second conditional): zdarzenie jest mało prawdopodobne.
Zdanie z if Past Simple, zdanie główne would + pierwsza forma czasownika.
Tryb warunkowy trzeci (third conditional): zdarzenie dotyczy przeszłości. Ponieważ przeszłości nie można cofnąć, zdarzenie nie jest prawdopodobne.
Zdanie z if Past Perfect, zdanie główne would have + Past Participle (trzecia forma czasownika).
Unless – kiedy używamy i jak tłumaczymy
Unless (if + not) jest spójnikiem, którego używamy w zdaniach warunkowych wszystkich typów. Jest przeczeniem do If oznaczającym jeżeli nie lub chyba że. Po unless nie używamy już przeczenia.
Unless it rains, I will go for a walk.
Jeżeli nie będzie padało, pójdę na spacer.
Unless I had invited her to the party, she wouldn’t have come.
Gdybym jej nie zaprosił na imprezę, to by nie przyszła.
Unless I fail my exams, I will go on holiday. = If I don’t fail my exams, I will go on holiday.
We will go swimming unless it rains. = We will go swimming if it doesnt rain.
Unless we go out, we will order pizza. = If we don’t go out we will order pizza.
Ćwiczenia na tryby warunkowe
Ćwiczenie na pierwszy tryb warunkowy (First Conditional). Wybierz poprawną formę czasownika.
Ćwiczenie na drugi tryb warunkowy (Second Conditional). Wybierz poprawną formę czasownika.